GÁI NHA MÂN

 

Gà nào hay bằng gà Cao Lãnh

Gái nào đẹp bằng gái Nha Mân

 

Một anh bạn Việt kiều ở Mỹ gốc người Đồng Tháp vừa nhắc tôi câu ca dao trên.

Tôi không phải dân “đá gà” nên không biết gà Cao Lãnh “hay” thế nào nhưng con gái Nha Mân thì … chắc là đẹp thiệt !

Khi còn dạy các lớp nữ hộ sinh tại Long Xuyên khoảng ba mươi năm trước, tôi nhận thấy khóa học nào cũng có một số cô xinh đẹp, nhưng những cô xinh xắn nhất hỏi ra đều là gái Nha Mân. Cần lưu ý là lúc ấy người dân nói chung còn nghèo khổ lắm; tỉnh Sa Đéc chưa có trường nữ hộ sinh nên dân Nha Mân phải khăn gói qua Long Xuyên để học. Các cô gái lúc ấy chẳng ai biết trang điểm gì nhưng đẹp nổi bật nhờ làn da trắng hồng.

Vài năm sau, tình hình kinh tế khá hơn, tôi lại thấy tại một nhà hàng sang trọng ở Long Xuyên, các cô phục vụ đều xinh đẹp, nhưng những cô xinh xắn nhất, hỏi ra cũng là gái Nha Mân! Có điều khác là bấy giờ nhờ có trang điểm nên trông các cô đã đẹp càng đẹp hơn!

Nhiều người cho rằng gái Nha Mân đẹp vì là hậu duệ của những cung nữ chúa Nguyễn Ánh bị bỏ lại đây khi lính Tây Sơn đuổi gấp quá. Nghe qua thì cũng có lý, nhưng tôi hơi nghi ngờ…!

Xét về địa lý thiên nhiên, kinh rạch vùng Nha Mân cách sông Tiền và vàm Mỹ Thuận không xa; nước ngọt sông hiền, đất đai phì nhiêu… lại thuộc vùng được khai phá sớm nhất ở miền Tây (vùng nằm giữa hai con sông Tiền sông Hậu), trước rất lâu so với vùng Đồng Tháp Mười và vùng tứ giác Long Xuyên… Trong điều kiện đó, nền thương mại, nghề làm vườn và một số ngành thủ công nghiệp cũng phát triển sớm khiến cuộc sống cư dân vùng đó mau khá giả. Tôi nghĩ chính cuộc sống “dễ thở” lâu đời ở miền này là yếu tố quan trọng để con gái Nha Mân trắng hồng xinh đẹp hơn những nơi khác.

Cũng nên biết thêm là các ông chồng nông dân miền Tây có một “phong cách” ga-lăng vợ rất dễ thương. Họ sẵn sàng dãi nắng dầm mưa mặt mày tay chân đen đúa chai sạn nhưng nhất định không để vợ và con gái phải lao động cực khổ. Thậm chí đến ngày nay khi lặn lội vào những vùng đồng sâu ta vẫn thường gặp những gia đình nghèo có ông chồng và các cậu con trai nhìn là thấy ngay “bộ vó” nông dân tay lấm chân bùn suốt ngày ngoài đồng, trong khi bà vợ và cô con gái ở nhà lúc nào cũng vận đồ bộ và tóc tai da dẻ “láng mướt”. Đọc truyện Cánh Đồng Bất Tận của Nguyễn Ngọc Tư các bạn cũng sẽ thấy ông chồng cưng vợ, chịu khó khuân từng cục đá lát nặng để lát từ nhà ra ao cho vợ rửa chân khỏi bị lấm đất. Nhà nghèo đã vậy, nhà khá giả thì đàn bà con gái cứ đẹp “phây-phây” cũng là điều dễ hiểu!

Trong câu chuyện đang bàn còn một yếu tố thuộc về tâm lý người dân mà ta cũng nên biết. Dân tình miền Tây (cũng giống như nhiều dân tộc khác thôi!) thích nói chuyện “ngày xưa”, chuyện “thưở trước”… nhất là khi có “lai rai ba xị”. Giải thích lý do gái đẹp vì là hậu duệ các cung nữ chắc cũng do ‘rượu vào lời ra”, thêm thắt phần thi vị! Chuyện thì phần nào cũng có thể là thật nhưng lâu ngày tam sao thất bổn hoặc phóng đại theo hơi men cũng là thường tình!

Vậy thì nếu có tin gái đẹp Nha Mân là hậu duệ các cung nữ của chúa Nguyễn cho câu chuyện thêm phần lãng mạn thì cũng chẳng sao! Đọc sách thấy Nguyễn Ánh trong thời gian bôn tẩu dọc sông nước khắp miền Tây quả thật còn “khệnh khạng” kiểu vua chúa lắm. Chạy giặc muốn đứt hơi mà các thứ nồi niêu xoong chảo, hũ mắm, lu nước… đều phải là đồ ngự thiện; chạy tới đâu lính phải khuân theo tới đó… Cung nữ theo hầu chắc cũng không thể thiếu. Vì thế khi kẻ địch đuổi gấp sau lưng, chúa phải bỏ lại một số đồ dùng, một vài cung nữ (ở lại Nha Mân) là chuyện cũng có thể!

Nhưng dầu sao cũng phải lưu ý đến một thực tế. Cái tên Nha Mân được gọi trại ra từ địa danh Srôk oknha mân của người Khmer đã ở vùng này từ lâu. Khi chúa Nguyễn bôn tẩu qua đây, họ còn ở đấy nhiều lắm. Vào thời đó người Việt chắc phải khó khăn chật vật trong việc tranh sống ở vùng đất mới trước khi ổn định được cuộc sống, phát triển kinh tế và chiếm dần ưu thế trong cộng đồng dân cư ở đây. Các cung nữ bị bỏ lại lúc ấy chưa chắc được nhàn hạ và có điều kiện để chăm sóc sắc đẹp đâu?! … Hậu duệ của các cô đến nay vẫn đẹp thì cái “gene đẹp” lưu truyền qua bao thế hệ vẫn còn mạnh dữ?!  (Chỉ có điều khi xem các tấm hình cũ chụp các cung phi vua chúa xưa tôi thấy các cô thời ấy đâu có đẹp như đàn bà con gái bây giờ?! )

Bàn bạc cùng các bạn chơi vậy thôi, nếu có điều gì không đúng thì dân Đồng Tháp chắc cũng không giận! Ai có biết điều gì hay thì comment cho vui?!   

Tháng 6/ 2013