NGHI THỨC TRONG LỄ HỎI-CƯỚI TẠI NHÀ GÁI

 CÁC BƯỚC NGHI THỨC TRONG LỄ HỎI-CƯỚI TẠI NHÀ GÁI

Khi Chín Nguyên gả con gái lớn, cậu ấy có mời tôi chủ lễ buổi đám Hỏi kết hợp Cưới tại nhà gái. Tôi đã tiến hành các nghi thức theo bản văn mà tôi đã gửi hai nhà. Tuy nhiên, trước hết nên biết khi làm lễ tại nhà gái thì ông Đại điện nhà gái hướng dẫn buổi lễ, sau đó khi rước dâu về và làm lễ tại nhà trai thì buổi lễ do ông Đại diện nhà trai hướng dẫn.

Các bước được tuần tự tiến hành như sau:

1) ĐD đàng trai xin nhập gia. (Ngày nay nhiều nhà tổ chức cảnh “trao mâm” để chụp hình cho đẹp. Trước nhà, những người bưng mâm của đàng trai trao những mâm lễ vật cho các cô nhà gái trong khi các trưởng thượng của đàng trai vào nhà ngồi trên bàn đối diện với các trưởng thượng của nhà gái để chờ làm lễ). Sau đó những người bưng mâm tiến vào nhà đặt các mâm lễ vật trên bàn (tầng trệt) theo hướng dẫn của ĐD nhà gái. Chủ nhà mời trà nước. ĐD nhà gái mời hai bên tự giới thiệu thành phần tham dự (giới thiệu theo vai vế của bậc cha mẹ hai trẻ).



2) ĐD nhà gái mời đàng trai trình bày mục đích. ĐD đàng trai nói mục đích là hôm nay, như đã thỏa thuận trước, vợ chồng ông …. và bà …. đến xin hỏi cưới cho con trai của mình là …. lấy cô Đoàn Khánh Linh trưởng nữ của ông bà Đoàn Thanh Nguyên và Nguyễn Thị Thu Hà. Đến đây ông giới thiệu các mâm lễ vật mà đàng trai đem đến như hai bên đã thỏa thuận, gồm có (rồi vừa dở nắp vừa trình bày các lễ vật trong từng mâm, riêng mâm trầu cau thì không dỡ tấm vải đỏ phủ bên trên). ĐD nhà gái tuyên bố nhận lễ vật. 

Đến đây, ĐD nhà gái mời một số người lên lầu thờ để làm lễ trước bàn thờ gia tiên. (Vì phòng thờ nhỏ chỉ chưa được ít người nên cũng chỉ mang lên lầu một ít lễ vật, cặp đèn, và mâm trầu cau).

3) Trước bàn thờ, ĐD nhà gái hướng dẫn buổi lễ, 9 Nguyên đốt nhang cắm lư hương rồi xá bàn thờ Phật 3 xá, quay ra xá thánh thần thổ địa 3 xá rồi quan trọng là xá gia tiên 4 xá… để trình báo gia tiên sự việc hôm nay đàng trai đến xin hỏi cưới con gái nhà mình.

4) Rồi đến nghi thức thắp cặp đèn long phụng do đàng trai đem đến. 9 Nguyên làm lễ lên đèn, cầm cả hai đèn xá trước bàn thờ 4 xá… để trình báo gia tiên đã nhận lễ vật của đàn trai và dùng cặp đèn lễ của đàng trai thắp trên bàn thờ nhà mình, xin phép tiếp tục tiến hành các nghi thức khác. Rồi cắm đèn… Có thể 9 Nguyên cầm hai cây đèn cùng ông sui cầm một nén nhang; cả hai cùng xá trước bàn thờ thể hiện cái lễ của sui gia.

5) Xong, ĐD nhà gái mời cha mẹ hai bên ngồi vào bàn nhỏ trước bàn thờ. Cha chàng trai trình bày các món nữ trang nhà trai cho cô dâu và tiền đồng phụ đám. Mẹ cô gái tuyên bố nhận nữ trang và tiền đồng. (Việc này thực chất chỉ có tính cách nghi lễ nhưng ngày nay một số nhà thể hiện sự sang giàu của mình bằng cách cho nữ trang rất nhiều và số tiền phụ đám rất lớn, chụp hình quay phim cảnh này rất kĩ. Tuy nhiên, không nên như vậy!). Sau đó mẹ cô gái gọi con gái ra trình diện (thể hiện việc đồng ý gả con).

6) Cô gái cúi đầu chào khách (lúc này cô chỉ là con gái trong nhà ra chào khách). ĐD nhà gái tiếp tục hướng dẫn ba nghi thức quan trọng:

7) Nghi thức đeo nhẫn của hai trẻ, ý nghĩa hai trẻ kết ước hôn nhân theo phong tục Tây phương. Rồi đến mẹ chàng trai đeo nữ trang cho cô gái, thể hiện cái ý cha mẹ chàng trai đã đồng ý cưới cô gái cho con trai mình.

8) Nghi thức dỡ mâm trầu, ý nghĩa hai trẻ kết ước hôn nhân theo phong tục truyền thống VN.

Từ lúc này hai trẻ đã là vợ chồng theo phong tục.

9) ĐD nhà gái hướng dẫn cô dâu-chú rể cúi đầu chào bàn thờ Phật, chào bàn thờ gia tiên nhà gái, rồi cúi đầu chào cha và mẹ cô dâu, rồi chào cha và mẹ chú rể.

Xong, có thể mời hai trẻ nói bằng lời trước gia tiên, cha mẹ, họ hàng hai bên cái ý nguyện muốn sống chung với nhau.

Vậy là xong phần nghi lễ trước bàn thờ gia tiên.

10) Xuống tầng trệt, nghi thức chú rể ra mắt họ hàng vợ mình. Tất cả ngồi vào bàn. ĐD nhà gái giới thiệu tổng quát đã làm xong lễ trước bàn thờ. Rồi hướng dẫn chú rể ra mắt họ nhà gái. 9 Nguyên giới thiệu những người lớn, trưởng thượng trong họ, theo vai vế đối với cô dâu. Chú rể cúi đầu chào từng người. Sau đó giới thiệu chung những họ hàng còn lại, chú rễ cúi đầu chào chung 1 lần. Ý nghĩa là từ hôm nay, chú rể sẽ gọi cha mẹ họ hàng nhà vợ theo vai vế mà vợ gọi.

(Không giới thiệu họ hàng đàng trai vì sẽ làm trong buổi lễ ở nhà trai để cô dâu biết họ hàng chồng mình)



11) ĐD nhà gái mời hai bên phát biểu ý kiến. (Mẹ cô dâu có thể cho tiền con gái và nói vài lời nhắn nhũ con trước khi về nhà chồng). Có thể mời hai trẻ phát biểu.

12) ĐD nhà gái tuyên bố nghi thức đã xong. Hai họ đã kết thông gia, hai nhà đã kết sui gia, đôi trẻ đã là vợ chồng theo phong tục. Mời mọi người uống trà, xả hơi… chờ giờ rước dâu.

13) Rước Dâu. ĐD đàng trai trình lễ kiếu để rước dâu về làm lễ ở nhà trai.   (Trong đám lễ Hỏi-Cưới, có tục “lại quả”)

Nhận xét